Đây là trao đổi của Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn (Đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội) tại phiên thảo luận Tổ 01.
Ngày 22-5, tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận ở Tổ về: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12.
Chủ trì và điều hành thảo luận tại Tổ 01 Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn; Thành uỷ viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai.
Buổi thảo luận tại Tổ 01 - Đoàn đại biểu Quốc hội chiều 22-5-2025
Thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, các đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội khẳng định, dự thảo Nghị quyết nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và trách nhiệm của Nhà nước đối với người học, chăm lo cho thế hệ trẻ và bảo đảm an sinh xã hội.
Đại biểu Bùi Hoài Sơn (Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội) đánh giá, đánh giá cao sự chuẩn bị công phu của Chính phủ, coi đây là khoản đầu tư đúng, trúng và xác đáng, giúp giảm gánh nặng tài chính cho các gia đình, có tác dụng lan tỏa tiêu dùng xã hội, tạo niềm tin của Nhân dân vào Đảng, Nhà nước. Không chỉ có tính bao trùm cao, bảo đảm công bằng giữa các vùng, miền trong cả nước, Nghị quyết này còn có tác động trong dài hạn, mở ra hành lang công bằng, tiến tới thực hiện phổ cập giáo dục phổ thông trung học trong tương lai.
Đồng thời, đại biểu Bùi Hoài Sơn đề nghị, song hành với chính sách miễn học phí, Quốc hội, Chính phủ cần quan tâm có cơ chế, chính sách đảm bảo chất lượng giáo dục, nội dung chương trình học phù hợp với năng lực học sinh, quan tâm đầu tư trang thiết bị trường lớp phù hợp.
Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn phát biểu thảo luận tại Tổ 01
Thể hiện sự đồng thuận cao với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam) đồng thời bày tỏ băn khoăn liệu việc miễn học phí trường công lập có thể khiến học sinh trường tư quay sang đăng ký học tại trường công, có thể dẫn tới quá tải. Do đó, đại biểu đề nghị cần dự báo tình hình để không bị động. Đại biểu cũng đề nghị dự thảo Nghị quyết thể hiện rõ việc miễn học phí có áp dụng đối với các trường năng khiếu, các trường trong trường thực nghiệm, các trường trực thuộc Bộ hay không. Đại biểu Nguyễn Thị Lan còn đề nghị đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối của địa phương trong việc bố trí nguồn lực để thực hiện chủ trương này, tránh để xảy ra trường hợp không đủ nguồn lực có thể dẫn đến chậm trễ trong triển khai thực hiện chính sách.
Nêu ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi, các đại biểu cũng bày tỏ sự nhất trí cao với sự cần thiết xây dựng Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Việc ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, nhất là Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24-11-2023 của Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; tạo điều kiện cho trẻ em 3 đến 5 tuổi được đến trường, nhằm phát triển toàn diện, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp một.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (nguyên Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương) đánh giá cao Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chuẩn bị dự thảo nghị quyết đáp ứng nguyện vọng của Nhân dân, nhằm thực hiện Nghị quyết số 42-NQ/TW. Theo ông, hiện nay, cả nước có khoảng 300.000 học sinh trong độ tuổi mầm non chưa đến lớp, chủ yếu trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Đại biểu Nguyễn Anh Trí đồng thời đề nghị trong dự thảo Nghị quyết nên bổ sung thêm đối tượng trẻ em là con của người lao động tự do như: phụ hồ, giúp việc gia đình - bởi đây đều là những gia đình khó khăn, thu nhập bấp bênh cần được quan tâm hỗ trợ.
Phát biểu trao đổi vừa tiếp thu ý kiến đại biểu vừa giải trình thêm về các nội dung trên, đại biểu Nguyễn Kim Sơn (Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết, dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi được xây dựng với tinh thần phân cấp, phân quyền rõ ràng. Trong đó, Chính phủ được giao xây dựng các đề án cụ thể, thẩm định công phu để triển khai thực hiện nghị quyết của Quốc hội sau khi được thông qua. Trong đó, Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi dự kiến được triển khai trong 5 năm.
Trả lời băn khoăn của đại biểu về boăn khoăn liệu sau khi miễn giảm học phí, trường công có bị quá tải không, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định, trường công sẽ không quá tải, bởi tỷ lệ học sinh ở trường công vẫn chiếm đa số, trong khi đó các trường tư thục đã khẳng định được uy tín, chất lượng nên sẽ không có tình trạng học sinh đổ dồn vào trường công.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng khẳng định, ngành giáo dục Thủ đô từ năm 2024 trở lại đây đã làm một việc rất quan trọng là tuyển sinh bằng hình thức trực tuyến, nên hạn chế được tình trạng chen chúc, quá tải nộp hồ sơ.
Cũng theo đại biểu Nguyễn Kim Sơn, trong Luật Giáo dục đã quy định cụ thể về các trường chuyên biệt, trường năng khiếu, bởi đây là những trường bồi dưỡng nhân tài, chuẩn bị nhân lực chất lượng cao trong tương lai. Học sinh học trong các trung tâm giáo dục thường xuyên, học phổ thông trong các trường cao đẳng, các học sinh cũng thuộc đối tượng miễn học phí được nêu trong dự thảo Nghị quyết.
Về mức hỗ trợ đối với học sinh ở các trường ngoài công lập, HĐND các tỉnh, thành phố sẽ xác định mức hỗ trợ bao nhiêu đối với trường công, thì cũng hỗ trợ mức tương tự đối với học sinh tại trường ngoài công lập. Nhà nước sẽ hỗ trợ trực tiếp đối với trường công lập, đối với học sinh ở trường ngoài công lập, nhà nước sẽ hỗ trợ một phần bằng cách hỗ trợ trực tiếp cho người học.
Phan Lâm - Linh Vũ